4 en 5 mei
Jaarlijks herdenken we alle oorlogsslachtoffers op 4 mei. Op 5 mei vieren we de bevrijding van Nederland in 1945. Het 4 en 5 mei Comité Enschede organiseert de herdenking en het vrijheidsfestival.
Tijdens de Nationale Herdenking herdenken wij allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord; zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog en de koloniale oorlog in Indonesië, als in oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna. Op Bevrijdingsdag vieren we de bevrijding van Nederland in 1945. En dat we sindsdien in vrijheid leven. Die dag staan we ook stil bij de waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten.
2025: Dit jaar vieren we 80 jaar vrijheid. Een bijzonder jaar waar extra aandacht geschonken wordt aan herdenken en vrijheid op meerdere dagen.
29 maart: herdenking bevrijding van Enschede
Het 1 april comité organiseert de jaarlijkse een bevrijdingsherdenking bij de "Commonwealth War Graves” op de "Oosterbegraafplaats en gedenkpark" te Enschede. Hierbij worden die militairen en verzetsmensen herdacht, die direct of indirect bij vijandelijke acties zijn gesneuveld, geëxecuteerd of anderszins om het leven zijn gekomen op Enschede’s grondgebied of in de directe omgeving. Tijdens de herdenking zijn er o.a. enkele sprekers en is er een ceremonieel eerbetoon. Aanvang 10.00 uur bij hoofdingang van de Oosterbegraafplaats, Noord Esmarkerrondweg 407, 7533 BL Enschede.
1 april: vrijheidsconcert
Dinsdag 1 april is het precies 80 jaar geleden dat geallieerden onder leiding van het Britse leger Enschede bevrijdden. Ter gelegenheid van de bevrijding van Enschede geeft dinsdag 1 april het Orkest Koninklijke Luchtmacht een uniek concert in het Muziekcentrum. Tijdens de indrukwekkende show ‘It’s all about freedom’ treedt zangeres Anneke van Giersbergen op. Het Orkest Koninklijke Luchtmacht neemt het publiek mee op de indrukwekkende reis, die de bevrijders van Nederland 80 jaar geleden aflegden. Met muziek, verhalen en beelden wordt de route van de bevrijders door Nederland gevolgd. Zo begint de voorstelling met een krachtige situatieschets van de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog.Het majestueuze geluid van overvliegende Lancasters zet de toon voor een avond vol herinneringen en verhalen. Op verschillende momenten in de voorstelling wordt ingezoomd op specifieke plaatsen, waaronder Enschede. Burgemeester Roelof Bleker deelt tijdens het concert, begeleidt door de klanken van het Orkest Koninklijke Luchtmacht, een bijzonder verhaal over de vrijheid van Enschede en de onschatbare waarde ervan voor de samenleving. Dit unieke concert van het Orkest Koninklijke Luchtmacht wordt mede mogelijk gemaakt door het Enschedese 4 en 5 mei comité, het Wilminktheater en de gemeente Enschede.
Er zijn nog enkele kaarten beschikbaar voor dit unieke concert ‘It’s all about freedom’ in het Muziekcentrum op 1 april. De kaarten kosten 8 euro per stuk (inclusief een consumptie). Deze kaarten zijn te koop bij het Wilminktheater.
4 mei: herdenken
Het programma voor 4 mei:
17.00 – 17.45 uur: StadsCarillon Grote Kerk
Stadsbeiaardier Esther Schopman speelt vanuit de toren van de Grote Kerk op het carillon arrangementen van o.a. muziek van Johann Sebastian Bach, John Dowland, Henry Purcell, Sinead O’Connor. Maar er zijn ook originele composities te beluisteren van componisten zoals Jurriaan Andriessen, Ronald Barnes en Albert Gerken. Meer informatie over de muziek en componisten is te vinden op Stadscarillon Enschede.
17.45 – 19.00 uur: Herdenkingsconcert
In de Grote Kerk aan de Oude Markt vindt het jaarlijkse herdenkingsconcert plaats. Kamerkoor Cappella Enschede voert onder leiding van Jeanet Bosch het Requiem van M. Duruflé uit en Cappella Enschede. Junior zingt o.a. het Hooglied van M. Theodorakis en Wiegala van de Tsjechisch-Joodse componist Ilse Weber. Met Eva Vegter (alt/mezzo), Jasper Schweppe (bariton), Madelon Hibbel (cello), Dennis Vallenduuk (orgel) en Marlies van Oort (harp) en Fay Brand (bodhran). Toegangskaarten kosten € 8,- en kunt u bestellen op cappellaenschede.nl.
19.00 uur: Stille Tocht
Vanaf 19.00 uur wordt er voor het stadhuis aan de Langestraat verzameld voor de Stille Tocht. Om 19.10 uur wordt er gelopen van de Langestraat, via de Oude Markt, Marktstraat, Brammelerstraat en de M.H. Tromplaan naar het Volkspark.
De kop van de stoet wordt gevoerd door de burgemeester en de voorzitter van het 4 en 5 mei Comité. Zij worden gevolgd door overige leden van het college van B&W, burgemeesters van Gronau en Münster, het ministerie van Defensie en de Politie, veteranen, Joodse gemeenschap, Roma gemeenschap en Sinti gemeenschap. Alle belangstellenden zijn uitgenodigd om aan te sluiten bij de Stille Tocht.
19.30 uur: Herdenking in het Volkspark bij het oorlogsmonument
- 19.25 uur (+/-): Tijdens de binnenkomst van de Stille Tocht in het Volkspark is er muziek door 5 blazers van Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel
- 19.30 uur: Welkom door Simon Huiskamp namens het 4 en 5 mei comité Enschede
- 19.35 uur: Muziek door de 5 blazers van Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel
- 19.39 uur: Gedicht door junior Stadsdichter, Benthe Blaak
- 19.41 uur: Gedicht door voorzitter studentenvereniging Taste, Levi Heinen
- 19.43 uur: Muziek door de 5 blazers van Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel
- 19.47 uur: Toespraak door burgemeester Bleker
- 19.53 uur: Muziek door de 5 blazers van Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel
- 19.58 uur: ‘Taptoe’ wordt geblazen door trompettist de heer Bennie ter Heide
20.00 uur: Precies om 20.00 uur wordt de klok geluid. Bij de beeldengroep van Mari Andriessen wordt 2 minuten absolute stilte in acht genomen. - 20.02 uur: Het Wilhelmus wordt gespeeld door de 5 blazers van Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel en gezongen door bariton Bas Ammerlaan. Zij spelen en zingen het 1e en 6e couplet. Iedereen mag meezingen.
- 20.05 uur (ongeveer): Officiële kranslegging en vervolgens gelegenheid voor alle overige aanwezigen om bloemen bij de beelden neer te leggen. Met muziek door de 5 blazers van Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel
- 20.15 uur (ongeveer): Afsluiting van de herdenking door Simon Huiskamp (voorzitter 4 en 5 mei comité)
Luiden van de klokken
De klokken luiden van 19.53 tot 19.59 uur.
Halfstok vlaggen
Halfstok vlaggen mag tussen zonsopgang tot zonsondergang. Overheidsgebouwen vlaggen van 18.00 uur tot zonsondergang.
Bekijk het vlagprotocol.
5 mei: vieren
Het programma voor 5 mei:
Hele dag: Circus of Freedom in de Walstraat
In de Walstraat staat de hele dag in het teken van Vrijheidsstraat met entertainment, drinks, food, muziek, theater en nog veel meer.
11.30 – 12.15 uur: StadsCarillon Grote Kerk
Esther Schopman bespeelt het StadsCarillon van de Grote Kerk aan de Oude Markt. Zij speelt liedjes van verschillende nationaliteiten uit Enschede die allemaal gaan over vrijheid en vrede. Een aantal personen die een liedje uit hun geboorteland hebben aangedragen zullen hun lied met Esther meezingen. De zangers zijn op de Oude Markt te horen via een geluidsinstallatie in de kerktoren. U kunt zelf ook nog een liedje aanmelden. Kijk voor meer info op StadsCarillon Enschede.
12.00 – 13.30 uur: Vrijheidsmaaltijd
Op maandag 5 mei worden door heel Nederland Vrijheidsmaaltijden georganiseerd. Klein of groot, met lokale lekkernijen of culinaire hoogstandjes: de maaltijden komen in alle vormen en maten. In Enschede vindt om 12.30 uur een Vrijheidslunch plaats in de Grote Kerk op de Oude Markt. Een Vrijheidsmaaltijd is een bijzondere ontmoeting aan de eettafel waarbij de gasten met elkaar in gesprek gaan over vrijheid en onvrijheid. "Het zijn thema’s waar je niet dagelijks bij stilstaat en waar je bij uitstek op Bevrijdingsdag aandacht aan kan geven", aldus het Comité 4 en 5 mei, dat in Enschede samenwerkt met het Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede. Tijdens de lunch genieten bezoekers van een heerlijke soep met brood en ontmoeten ze anderen om samen te praten over vrijheid. Het Comité 4 en 5 mei stelt vragen als: "Wat is vrijheid nu eigenlijk? Wat betekenen 4 en 5 mei voor jou? Is jouw vrijheid anders dan die van een ander? Kan er zoiets zijn als te veel vrijheid? Is vrijheid slechts het herdenken van een oorlog, of gaat het over meer? Wat betekent vrijheid voor de toekomst?" Kortom, er is genoeg stof tot nadenken en het is een zeer belangrijk thema om met elkaar over in gesprek te gaan. De lunch is van 12.30 uur- 13.30 uur (inloop vanaf 12.00 uur) in de Grote Kerk aan de Oude Markt in Enschede. De Vrijheidslunch is gratis en voor iedereen maar we hebben een beperkt aantal plekken. Wil je zeker zijn van een plek aan tafel? Meld je dan zo spoedig mogelijk aan via het Wilminktheater.
13.30 uur: Ontsteken Vrijheidsvuur voor Grote Kerk
Het vrijheidsvuur wordt rond 13.30 ontstoken voor de Grote Kerk op de Oude Markt. Menzis heeft met een groep hardlopers het vuur opgehaald uit Wageningen en brengt dit de stad in met een aantal jeugdleden van Wielervereniging Het Oosten.
13:45 uur: Muzikale optocht van Oude Markt naar Walstraat
Onder begeleiding van muziek gaan we na het ontsteken van het vrijheidsvuur naar de Walstraat, die omgedoopt is tot de Vrijheidsstraat 2025.
14:00 uur: Officiële opening Vrijheidsstraat Walstraat
Luiden van de klokken
Om 8.00 uur luiden de klokken.
Vlaggen
Op 5 mei mag de vlag uit van zonsopgang tot zonsondergang.
4 en 5 mei Comité Enschede
Burgemeester en wethouders hebben het comité de volgende opdracht gegeven:
- Organiseren herdenking op 4 mei
- Organiseren van activiteiten om de vrijheid te vieren
- Draagvlak in stand houden onder de Enschedese bevolking voor herdenken en vieren
- Jeugd zoveel mogelijk betrekken bij de herdenking
- Aandacht hebben voor veranderende sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen in Enschede en voor Euregionaal contact
- Gevraagd en ongevraagd advies geven aan gemeentebestuur
- Advies en informatie geven aan organisaties en anderen
Leden
- Gertjan Bruggeman
- Hillechiena Holthuis
- Stevie Horsey
- Simon Huiskamp, voorzitter
- Maarten Keppels
- Klazien Maathuis
- Betty Sibbel
- Marjolein van Veen
Contact
Adviseur en contactpersoon namens de gemeente is Ilona Goselink, e-mail: i.goselink@enschede.nl. Het 4 en 5 mei Comité Enschede is ook te vinden op:
Meer informatie
- Nationaal Comité 4 en 5 mei
- Vlagprotocol
- Erfgoedenschede.nl (informatie en verhalen over Enschede in de oorlog)
- Oorlogsslachtoffers op Erfgoedenschede.nl (overzicht van Enschedese oorlogsslachtoffers)